Құтыру. Бешенство.
Құтыру – бұл жүйке жүйесінің зақымдалуымен сипатталатын жануарлар мен адамдардың ерекше қауіпті вирустық ауруы. Үй жануарлары мен адамдардағы инфекцияның негізгі көзі-жабайы жыртқыштар (түлкілер, қасқырлар, ракондар және басқалар). Үй жануарларынан иттер мен мысықтар жиі жұқтырады.
Инфекция ауру жануарлардың шағуы, тырнауы, сілекейі арқылы, сондай-ақ жұқтырған сілекеймен ластанған заттармен байланыста болғаннан жұғады. Иттің кішкене шағуы да медициналық мекемеге тез арада жүгінуге себеп болады. Миға жақын жерлердің шағуы әсіресе қауіпті, бұл бет, мойын, кеуде. Ит тістегеннен кейін құтыру вирусын инактивациялау үшін жараны дереу жылы сумен және кір сабынмен жуу керек. Егер алғашқы көмек жинағы жақын болса, онда жараны сутегі асқын тотығымен емдеуге болады. Қажетті көмек алу үшін дереу медициналық мекемеге хабарласыңыз. Дәрігерге келесі ақпаратты айтуды ұмытпаңыз – жануардың сипаттамасы, оның мінез-құлқы, сыртқы түрі, ққарғыбауының болуы, тістеген жері мен жағдайы. Егер Сіз иттің иесін білмесеңіз және оның денсаулығы туралы ақпаратқа ие болмасаңыз, дәрігер құтыруға қарсы вакцинация курсын тағайындайды. Қазіргі егулер 5 кезеңде иыққа бұлшықет ішіне вакцина енгізумен жүзеге асырылады. Иммундау курсы келесі кезеңдерден тұрады: 1-ші инъекция өтініш берілген күні, содан кейін бір-бірден – 3-ші, 7-ші, 14-ші, 28-ші күндері енгізіледі. Вакцинация кезінде және одан кейін 6 ай ішінде алкогольді ішуден бас тарту керек. Сондай-ақ, вакцинация кезінде Сіз шамадан тыс жұмыс жасамаңыз, қызып кетуден және салқын тиюден аулақ болыңыз.
Адамдарға құтыруға қарсы вакцинация тегін. Есіңізде болсын, тек уақтылы антирабиялық вакцинация құтыру ауруының алдын алады және Сіздің өміріңізді сақтайды.
Қазақстанда әртүрлі белсенділіктегі құтырудың 15 табиғи ошағы бар, олардың жалпы ауданы республика аумағының 20% — дан астамын құрайды. Қарағанды облысында құтырудың табиғи ошақтары Ақтоғай, Ұлытау, Нұра, Осакаров, Шет аудандарында және Қаражал қаласының Шалгия кентінде бар. Табиғатта құтыру вирусының айналымын түлкілер, қасқырлар, шақалдар қолдайды.
Спецификалық профилактика антирабиялық вакцинамен (КОКАВ) және антирабиялық иммуноглобулинмен жүргізіледі. Адамдардың жануарлармен байланысы мен шағуы кезіндегі вакцинация: құтырумен ауыратындар; құтыруға күдік; жабайы немесе белгісіз жануарлар.
Бешенство — особо опасное вирусное заболевание животных и человека, характеризуется поражением нервной системы . Основным источником заражения домашних животных и человека являются дикие плотоядные животные (лисы, волки, еноты и другие). Из домашних животных чаще заражаются собаки и кошки.
Заражение происходит через укусы, оцарапывание, ослюнение больным животным, а также при контакте с предметами, загрязненными инфицированной слюной. Даже незначительный укус собаки — повод для немедленного обращения в мед. учреждение. Особо опасны укусы мест близко расположенных к мозгу, это лицо, шея, грудь. После укуса собаки необходимо немедленно промыть рану теплой водой с хозяйственным мылом, чтобы инактивировать вирус бешенства. Если аптечка рядом, то рану можно обработать перекисью водорода. Немедленно обратитесь в мед. учреждение для оказания необходимой помощи.
Обязательно сообщите врачу следующую информацию-описание животного, его поведение, внешний вид, наличие ошейника, место и обстоятельство укуса. Если Вам неизвестен владелец собаки и вы не владеете информацией о ее здоровье, то врач назначает курс прививок против бешенства. Современные прививки проводятся в 5этапов с введением вакцины внутримышечно в плечо. Курс иммунизации состоит из следующих этапов: 1я инъекция вводится в день обращения, далее по одной- на 3й, 7й, 14й, 28й дни. На время вакцинации и в течение 6 месяцев после нее необходимо воздержаться от употребления спиртных напитков. Также во время прививок нельзя переутомляться, избегать перегрева и переохлаждения организма.
Прививки против бешенства людям проводятся бесплатно. Помните, что только своевременно проведенные антирабические прививки могут предупредить заболевание бешенством и сохранят Вам жизнь.
В Казахстане существует 15 природных очагов бешенства разной активности, общая площадь которых составляет более 20% территории республики. В Карагандинской области природные очаги бешенства имеются в Актогайском, Улытауском, Нуринском, Осакаровском, Шетском районах и пос. Шалгия г.Каражал. В природе циркуляцию вируса бешенства поддерживают лисы, волки, шакалы.
Специфическая профилактика проводятся антирабической вакциной (КОКАВ) и антирабическим иммуноглобулином. Вакцинация при контакте и укусах людей животными: больными бешенством; подозрением на бешенство; дикими или неизвестными животными.